Werkloosheid is die toestand waarin mense verkeer wat nie werk het nie; dit is die teenoorgestelde vorm van indiensneming. 'n Persoon is werkloos wanneer die persoon geen betaalde werk het nie. Om nie te werk nie, terwyl daar 'n behoefte aan 'n werk bestaan, kan ernstige gevolge hê, wat daartoe lei dat individue nie noodsaaklikhede soos kos en klere kan bekostig nie.
Werkloosheid ontstaan gewoonlik in die meeste ekonomieë as gevolg van ondernemings wat weens verskeie redes bedryf staak of saamsmelt, 'n vermindering in die vraag na goedere en dienste ervaar, swak individuele markverwante vaardighede of te veel mense met dieselfde kwalifikasies, algemene ekonomiese agteruitgang, asook tegnologiese vooruitgang.
Werkloosheid se effek word op individuele, maatskaplike en ekonomiese vlakke waargeneem. Werklose individue ervaar verhoogde spanningsvlakke as gevolg van die gepaardgaande armoede, selfbejammering en gemeenskapsoordeel. Hierdie spanning kan tot gesondheidsprobleme lei, en die verminderde bekwaamheid om 'n gesonde en gebalanseerde dieet te handhaaf of om vir gesondheidsorg te betaal, kan die individu se gesondheid verder negatief beïnvloed. Werkloosheid maak individue moedeloos en verveeld, en verminder hul selfvertroue. Dit kan in ernstige gevalle tot 'n individu se verval in emosionele depressie lei, of 'n bydraende faktor daartoe wees. Individue sonder werk kan van die sosiale netwerk onttrek, daarvan uitgesluit word, of 'n wedersydse vervreemding ervaar. Werkloosheid kan verder tot dwelmmiddelmisbruik en geweld in gemeenskaps- en gesinsverband lei.
Gemeenskappe wat deur werkloosheid geraak word, ervaar verlaagde lewenstandaarde, verergerde armoede en misdaad, en die emigrasie van vaardige individue uit die geraakte gemeenskap.
Daar is verskillende maniere waarop nasionale statistiese agentskappe werkloosheid meet. Hierdie verskille kan die geldigheid van internasionale vergelykings van werkloosheidsdata beperk.[1]